Cerebral Palsy’nin Çeşitleri
Cerebral Palsy’nin 4 alt tipi vardır. En sık rastlanan Cerebral Palsy tiplerinden spastik, yaklaşık olarak % 70-80 oranında görülmektedir.
Spastik: Motor kortekste oluşan zedelenme sonucu ortaya çıkmaktadır. Kaslar sertleşmiş ve sıkı haldedir.
Spastik tip Cerebral Palsy’de Etkilenim Bölgeleri
Spastik Cerebral Palsy, beyinde hasar gören bölgeye bağlı olarak vücudun farklı kısımlarını etkileyebilir:
Hemipleji (Tek Taraflı)
Vücudun bir tarafı (bir kol ve bir bacak) etkilenmektedir.
Kuadripleji (Dört Taraflı)
Hem kollar hem de bacaklar etkilenmektedir. Gövde, yüz ve ağız kasları da sıklıkla etkilenmektedir.
Dipleji (İki Taraflı)
İki bacak da etkilenmektedir. Kollar az derecede etkilenebilir.
Ataksik: Beyincik zedelenmesi nedeniyle Cerebral Palsy’li kişinin dengesini etkilenmektedir. Dengesiz, koordinasyonu bozuk ve titrek hareketler görülür.
Diskinetik: Beyinde, korteks ile beyin sapı arasındaki hareketin akıcılığı ve kontrolünü düzenleyen sinir hücresi gruplarının zedelenmesinden kaynaklanmaktadır. Bu bölgelerin hasarında istenen hareketler düzgün şekilde yapılamaz. Kişide dönme, bükülme, kasılma şeklinde istemsiz hareketler görülür.
Karışık:Spastik, Ataktik ve Diskinetik’in aynı anda görüldüğü karışık tip bulunmaktadır.
Cerebral Palsy’de Kaba Motor Becerilerin Sınıflandırılması:
Cerebral Palsy’li bireylerin günlük hayattaki etkilenimlerini ifade etmek amacıyla geliştirilmiş bir sınıflamadır. Kanada’da bulunan CanChild Araştırma Merkezi tarafından geliştirilen Kaba Motor İşlev Sınıflandırma Sistemi’ne (GMFCS) göre Cerebral Palsy 5 farklı seviyede kategorize edilmektedir:
Seviye I: Herhangi bir kısıtlılık olmaksızın yürünür ancak koşarken ve zıplarken problem yaşanır.
Seviye II: Minimum destek veya koltuk değneği ile yürünür. Günlük hayatta az miktarda hareket kısıtlılıkları yaşanır.
Seviye III: Yürümek için koltuk değneği veya yürütece ihtiyaç duyulur. Günlük hayatta hareket kısıtlılığı vardır.
Seviye IV: Yürümek veya yürüteci kullanmak için yardıma ihtiyaç duyulur ve hareket için tekerlekli sandalye gereklidir.
Seviye V: Hareket ileri derecede kısıtlıdır. Yardımcı alet ve uyarlamalar için de desteğe ihtiyaç duyulur.